2.1.4. Οικοδόμηση και ανακαίνιση κτιρίων με αποδοτικό τρόπο ως προς την κατανάλωση ενέργειας και πόρων
2.1.4.1 Η κατασκευή, η χρήση και η ανακαίνιση των κτιρίων απαιτούν σημαντικές ποσότητες ενεργειακών και ορυκτών πόρων (π.χ. άμμου, σκύρων, τσιμέντου). Τα κτίρια αντιπροσωπεύουν επίσης το 40 % της ενέργειας που καταναλώνεται. Σήμερα, το ετήσιο ποσοστό ανακαίνισης του κτιριακού αποθέματος κυμαίνεται από 0,4 έως 1,2 % στα κράτη μέλη. Το ποσοστό αυτό θα πρέπει τουλάχιστον να διπλασιασθεί ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΕ όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση και το κλίμα. Παράλληλα, 50 εκατομμύρια καταναλωτές προσπαθούν να κρατήσουν τα σπίτια τους επαρκώς ζεστά.
2.1.4.2 Για να αντιμετωπιστεί η διπλή πρόκληση της ενεργειακής απόδοσης και της οικονομικής προσιτότητας, η ΕΕ και τα κράτη μέλη θα πρέπει να προβούν σε ένα «κύμα ανακαινίσεων» δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων. Αν και η αύξηση των ποσοστών ανακαίνισης αποτελεί πρόκληση, η ανακαίνιση μειώνει τους λογαριασμούς ενέργειας και μπορεί να ελαττώσει την ενεργειακή φτώχεια. Μπορεί επίσης να τονώσει τον οικοδομικό κλάδο και αποτελεί ευκαιρία για τη στήριξη των ΜΜΕ και των τοπικών επαγγελμάτων.
2.1.4.3 Η Επιτροπή θα επιβάλει αυστηρά την εφαρμογή της νομοθεσίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Στο πλαίσιο αυτό, το 2020, θα γίνει αξιολόγηση των εθνικών μακροπρόθεσμων στρατηγικών ανακαίνισης κτιρίων των κρατών μελών (Ως μέρος των απαιτήσεων της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων). Η Επιτροπή θα αρχίσει επίσης να διερευνά τη δυνατότητα να συμπεριλαμβάνονται οι εκπομπές από κτίρια στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, στο πλαίσιο των ευρύτερων προσπαθειών για να εξασφαλιστεί ότι οι σχετικές τιμές των διαφόρων πηγών ενέργειας αποστέλλουν τα κατάλληλα μηνύματα για την ενεργειακή απόδοση. Επιπλέον, η Επιτροπή θα επανεξετάσει τον κανονισμό για τα προϊόντα δομικών κατασκευών17. Ο εν λόγω κανονισμός θα πρέπει να διασφαλίζει ότι ο σχεδιασμός νέων και ανακαινισμένων κτιρίων σε όλα τα στάδια είναι σύμφωνος με τις ανάγκες της κυκλικής οικονομίας και συμβάλλει σε αυξημένη ψηφιοποίηση και θωράκιση του κτιριακού αποθέματος έναντι της κλιματικής αλλαγής.
Πρωτοβουλία ανακαινίσεων κτιρίων
2.1.4.4 Παράλληλα, η Επιτροπή προτείνει να συνεργαστεί με τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με μια νέα πρωτοβουλία για την ανακαίνιση κτιρίων το 2020. Η συνεργασία αυτή θα περιλαμβάνει μια ανοικτή πλατφόρμα στην οποία θα συμμετέχουν ο κλάδος των κτιρίων και των κατασκευών, αρχιτέκτονες και μηχανικοί και οι τοπικές αρχές για την αντιμετώπιση των εμποδίων στην ανακαίνιση κτιρίων. Η πρωτοβουλία αυτή θα περιλαμβάνει επίσης καινοτόμα συστήματα χρηματοδότησης στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU. Τα συστήματα αυτά θα μπορούσαν να απευθύνονται σε ενώσεις κοινωνικής στέγασης ή σε εταιρείες παροχής ενεργειακών υπηρεσιών που θα μπορούσαν να διοργανώνουν τις ανακαινίσεις κτιρίων, μεταξύ άλλων, μέσω συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης. Ένας βασικός στόχος θα ήταν να οργανωθούν οι προσπάθειες ανακαίνισης κτιρίων σε μεγαλύτερα συγκροτήματα ώστε να επιτυγχάνουν καλύτερους όρους χρηματοδότησης και οικονομίες κλίμακας. Η Επιτροπή θα εργαστεί επίσης για την άρση των εθνικών κανονιστικών φραγμών που παρεμποδίζουν τις επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση σε μισθωμένα ακίνητα και σε κτίρια πολλαπλής ιδιοκτησίας. Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στην ανακαίνιση των κοινωνικών κατοικιών, προκειμένου να βοηθηθούν τα νοικοκυριά που πασχίζουν να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας. Θα πρέπει επίσης να δοθεί έμφαση στην ανακαίνιση σχολείων και νοσοκομείων, δεδομένου ότι τα χρήματα που εξοικονομούνται μέσω της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων θα καταστούν διαθέσιμα κονδύλια για τη στήριξη της εκπαίδευσης και της δημόσιας υγείας.
